język śląski

• Pogodomy se po ślonsku. Gańba skuli szpicatego szczewika

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Dziynki Bogu dzisiej wszyscy majom komputry, biblyjotyki, "szportplace" (boiska) i "szporthale" (sale gimnastyczne). Ino jakoś niy poradza se "forsztelować" (wyobrazić), że piyńć milionow z nos niy mo w chałpie ani jedny ksionszki.

  09.09.2023 | 10:24

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Tyta z konfektami i szklokami

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Downi to my sie radowali na feryje, a niyskorzi, jak trza było iś do "szule" (szkoły). W chałpie "cło" (nudziło) sie bez "kamratow" (przyjaciół) i żodyn nicego niy "nazgobiył" (napsocił). No i niy trza już było pomogać starce przi szkrobaniu kartofli ani starzikowi lotać po "cajtong" (gazyta), bo przeca "szkolorz" (uczeń) musioł łodrobiać zadanie.

  03.09.2023 | 20:30

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Obile z kolidupom i miss kartofla

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch, Katowice

  Niy ino u "pamponiow" (gospodarzy), ale tyż w miastach abo na "zidlongach" (osiedlach) fajruje sie dożynki.

  26.08.2023 | 20:30

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Cud przebocynia, pojednania i przonia

  pogodomy se po ślonsku

  Barbara Szmatloch

  Kej żech se wszysko poukłodała w gowie wyszło na to, że musiałabych kożdy tydziyń łazić na jakoś pońć, bo tyla mom intyncjow.

  19.08.2023 | 13:46

  Godka

  język śląski

  lekcje śląskiego

  śląsko godka

  

• "Lygej, bo gasza" śpiewa po śląsku rybniczanka Anna Drewniok. Słuchają jej w walijskim Cardiff, a emituje BBC

  język śląski

  Adrian Karpeta

  Młoda Ślązaczka pisze w walijskim Cardiff musical o uprzedzeniach, makkartyzmie i o niechęci Stanów Zjednoczonych lat 50. do migrantów z Europy Wschodniej.

  31.07.2023 | 14:18

  kultura

  rozmowa

  Rybnik

  śląsk

  

• Pogodomy se po ślonsku. Placpatrony, makrony i larmo w szizbudzie

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  U mie w doma na łodpustowy łobiod musiała być gyńś i dwojake kloski - biołe gumiklyjzy i corne z surowych kartofli. A do kawy swojski kołoc, kyjzykuchyn i makrony ze sztandu.

  29.07.2023 | 11:34

  Barbara Szmatloch

  godka

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Bergowa wongla i niuchanie sznuptabacki

  pogodomy se po ślonsku

  Barbara Szmatloch

  Terozki lody idzie dostać na kożdym kroku, nawet w zima. Pewnikym wszyske som dobre, ale i tak spominajom mi sie lody "Mewa", "Bambino", "Calypso" i "Pingwin", bo to som smaki naszy modości, kej my byli gryfni i zdrowi.

  15.07.2023 | 15:13

  Godka

  język śląski

  lekcje śląskiego

  śląsko godka

  

• Diktand Godki Ślonskij w Rybniku. "Niy dać sie zahukać, po naszymu godać, po swojimu żyć"

  język śląski

  Adrian Karpeta

  Babcia Hilda zawsze powtarzała wnuczkom: "fto cie kamiyniym, ty go chlebym". W Rybniku udowadniamy, że język śląski to nie skansen. Posługują się nim ludzie w każdym wieku i goście z zagranicy.

  28.05.2023 | 13:46

  dyktando

  Rybnik

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Pobożny Izydor i niyzabudki w tagebuchu

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Jes porzykadło, że "na świyntego Izydora czynsto bywo chłodno pora". Prowda, niyroz nogle robiyło sie "kalt" (zimno). Ale po niym przimrozki sie końcyły.

  13.05.2023 | 11:36

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Kaja, kero richtich widzi ino muzyka

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Komunistow "mierziyło" (denerwowało), że wszyske świynta som kościelne, a 1 Moj i rewolucjo kożdy łobchodziył, ale z daleka. A że niy "poradziyli" (potrafili) tego "ściyrpieć" (znieść), toż tyn dziyń spod jym choćby z nieba.

  05.03.2023 | 14:15

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• "Hobit. Abo tam i nazod". Książka Tolkiena doczekała się tłumaczenia na język śląski

  język śląski

  Marta Odziomek

  "Hobit. Abo tam i nazod". Taki tytuł nosi tłumaczenie na język śląski popularnej książki J.R.R. Tolkiena "Hobbit, czyli tam i z powrotem". Autorem tłumaczenia jest Grzegorz Kulik, a książkę można zamawiać w wydawnictwie Silesia Progress.

  24.02.2023 | 16:41

  hobbit

  J.R.R. Tolkien

  książka

  przekład

  

• Pogodomy se po ślonsku. Gromnica zimy połowica

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Moja mamulka wierzyła, że gromnica jes jak światłoś wiekuisto kero pokazuje droga do nieba

  28.01.2023 | 11:34

  Barbara Szmatloch

  Godka

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Kamelszuły, plyjdy i bołla z jarmaku

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Nastoła nowo moda i kaj ino jes jakiś plac, robiom w adwyńcie srogi torg, choćby romel ze "sztandami" (stoiskami), "luftbalonami" (balonami), karasolami, "ajsplacami" (lodowiskami) i chałpkami z "kyksow" (pierników).

  10.12.2022 | 12:35

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Adwyntkranc niy na parada

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Z adwyntskalyndra zrobiyła sie "ańfachowo" (pospolita) "szachtelka" (tyż "pucinka" - pudełko, bombonierka) z "konfektami" (czekoladkami).

  27.11.2022 | 11:35

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Sztrasynbana bez maszynioka i sztyjhary

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Niyroz godom, że wszysko już było, i zaś wyszło na moje.

  05.11.2022 | 12:38

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Kranc ze sztatice i gyszichty na binie

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Na "nasze" (łojcow, starzikow, babow i chopow) groby chodzymy durch - podloć, wyciepnońć stare i zaniyś nowe blumy, no i łopucować dynkmal, coby sie miechtoł.

  22.10.2022 | 11:36

  Barbara Szmatloch

  godka

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Szkoda chopa, co poradziył spokopić Ślonsk

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Ino w berach i bojkach wszyscy se przajom, dugo żyjom i majom sie dobrze. Nom prziszło żyć w casach, kej wojna durch "klupie" (puka) do naszych dźwiyrzow, choć na razie bez "tankow" (czołgów) i "kanonow" (armat). Ale styknył zakryncony "kokotek" (kurek) z gazym, żeby zawalył nom sie cołki świat. A wongel, kerego my mieli "za tyla" (pod dostatkiem), hned bydymy łoglondać ino w kościele, kaj na łołtorzach stojom wydubane ś niego figurki świynty Barborki.

  08.10.2022 | 11:36

  Barbara Szmatloch

  Godka

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Jak Zefel groł po śmierci na trompyjcie

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Tragediom ślonskich wojokow w niymieckym wojsku i niydolom jejich familjow mało fto sie za komuny przejmowoł. Ciyrpieć miały prawo ino echt Poloki.

  10.09.2022 | 10:24

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Glajzoki i kraglik ze szpickom

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Łostatnio biadałach, że niy idzie w chałpie forantować sztromu. Prowda, ale mogymy mieć na ibrich świycki.

  27.08.2022 | 11:34

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Harynkowe iksznioki i mlycoki

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  16 lipca piźnie sto lot jak w 1922 roku w Katowicach Ślonzoki i Poloki podpisali papiory, że kyns Wiyrchniego Ślonska bydzie już po wsze casy noleżoł do Polski.

  16.07.2022 | 11:11

  Barbara Szmatloch

  gwara

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Rajzowanie szifym, cugym i szłapcugym

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Ludzie wajajom, że niy stykać jich latoś na "rajzowanie" (podróżowanie) - furganie "fligrami" (samolotami) i pływanie "szifami" (statkami). Skuli drogego byncinu i "sztromu" (prądu), niy ino na autok, ale nawet na "cug" (pociąg) tyż trza sie wykosztować. A urlop to terozki rzec świynto, bo noleży sie przeca "poasić" (pochwalić) zdjynciami w "batkach" (kąpielówkach) i "badykostimach" (strojach kąpielowych).

  02.07.2022 | 12:52

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Szukanie kamratow na zidlongach

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Chnet bydymy fajrować Dziyń Bajtlow. Przodzi niy było żodnego Dnia Dziecka, dopiyro za staryj Polski zacli łobchodzić na Ślonsku świynto dzieci, ale bylekej.

  28.05.2022 | 12:36

  Barbara Szmatloch

  Godka

  język śląski

  śląsko godka

  

• Pogodomy se po ślonsku. Frechowno zima i polynie grzychow

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Srogi Tydziyń to cas rzykania, rychtowania chałpy i jodła na świynta.

  09.04.2022 | 13:50

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Toplanie kukłow i sztalowanie wekerow

  pogodomy se po ślonsku

  Barbara Szmatloch

  Niyroz nom sie zdowo, że jes już na coś za niyskoro. Ale nigdy niy jes za niyskoro i idzie nawrocić sie na łostatni driker.

  27.03.2022 | 12:22

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  Lekcje Śląskiego

  marzanna

  

• Pogodomy se po ślonsku. Wojna zaklupała do naszych dźwiyrzow

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Na naszych łocach dziejom sie cuda. Naroz ludzie przestali sie wadzić i zacli przoć tym, kerzi skirz wojny łostali bez dachu nad gowom.

  05.03.2022 | 12:14

  Barbara Szmatloch

  Felieton

  język śląski

  

• Łukasz Kohut przygotował projekt rezolucji. Wzywa polski rząd do uznania języka śląskiego

  język śląski

  Michalina Bednarek

  Europoseł ze Śląska przygotował projekt rezolucji, w którym wzywa władze polskie do uznania śląskiego za język.

  14.02.2022 | 12:52

  europoseł

  Gliwice

  Katowice

  Rybnik

  

• Pogodomy se po ślonsku. Przonie i rostfleki na spodniokach

  Lekcje Śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Walyntynki wynokwiyli łostomajci handlyrze, coby wyciongnońć nom z kapsy pora ceski.

  12.02.2022 | 10:01

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Grzmotowki, błażejki i ajergraupa

  lekcje śląskiego

  Barbara Szmatloch

  29.01.2022 | 10:30

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Robiynie fojermanow za bozna

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Niy ino sztrom i gaz pódom w gora, ale tyż wongel, a my bydymy łazić po chałpie w myckach, mantlach z futrowkom i ornklapach jak jakeś cudoki.

  08.01.2022 | 20:36

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Cajgowy serwet i strach przed Krampusym

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Durch stynkomy i kwynkomy, bo kowid łoztopiyrzo sie wszyndy - w konzomie, bance, cugu, kinie, tancbudzie, na jarmaku, a nawet w raji u dochtora i w kościele. A my: Hulej dusza, piekła niy ma!

  19.12.2021 | 14:51

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Sztaplowanie buchow i śmiyszny patron

  śląsko godka

  Barbara Szmatloch

  Ponoć piyńć miljonow Polokow niy mo w chałpie żodny ksionszki. Toż nawet niy majom "boroki" (biedacy) co wrazić pod "almaryjo" (szafę), kej sie "kolybie" (kołysze)

  20.11.2021 | 07:40

  Barbara Szmatloch

  godka

  język śląski

  

• Pogodomy se po ślonsku. Dynkmal z przonio, lankoru, pamiynci i prowdy

  lekcja śląskiego

  Barbara Szmatloch

  Stanymy przi grobach jak wachtyrze i pomyślymy, że ci, kerzi tam som pochowani, "nim duchami łostali", łodciśli tukej swoje piyntno.

  01.11.2021 | 11:36

  Barbara Szmatloch

  język śląski

  

• Ślonsko Sztama ma działać dalej. "Boimy się propagandy na 100-lecie przyłączenia tej części Śląska do Polski"

  Aktualności

  Arkadiusz Biernat

  - W przyszłym roku będziemy mieli 100. rocznicę przyłączenia tej części Śląska do Polski. Boimy się propagandy. Telewizja Polska zrobi z tego cyrk. Zależy nam na tym, żeby "Ślonsko Sztama" działała dalej i opowiadała o historii, taka jaka była - powiedział Piotr Masłowski, zastępca prezydenta Rybnika.

  27.09.2021 | 11:14

  język śląski

  Piotr Masłowski

  Rybnik

  Łukasz Kohut

  

• Pogodomy se po ślonsku. Medykamynty z faski, romy i fynsterbretu

  pogodomy se po ślonsku

  Barbara Szmatloch

  Zaniydugo, w dziyń świyntych Kosmy i Damiana, bydom fajrować farmaceuty, po naszymu japtykorze. Downi, tak jak terozki, byli łoni "wybildowani" (wykształceni), jednak ło niykerych mikszturach, co je sprzedowali, wolelibymy niy wiedzieć.

  26.09.2021 | 20:33

  Barbara Szmatloch

  gwara

  język śląski

  Lekcje Śląskiego

  

• "Cycka niy chcioł duldać, yno te zagraniczne papinki". Za nami 7. Diktand Ślonskiej Godki w Rybniku

  Aktualności

  Arkadiusz Biernat

  Na co dzień godomy, ale nie piszemy. I to jest ta trudność w którym miejscu postawić daszek czy kreskę - powiedział nam Henryk Krupa z Pszowa, jeden z uczestników 7. Diktanda Ślonskij Godki w Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku. Zwyciężył po raz trzeci Bartłumjej Wanot z Siemianowic Śl.

  26.09.2021 | 10:45

  język śląski

  kopalnia Ignacy

  Rybnik

  śląsk

  

• Poseł Kopiec z Rybnika: Tak - dla nadania językowi śląskiemu statusu języka regionalnego

  język śląski

  Arkadiusz Biernat

  Jeśli jesteście przeciwko językowi śląskiemu, głosujecie przeciwko prawie milionowi obywatelek i obywateli Rzeczypospolitej Polskiej - podkreśla Maciej Kopiec, poseł Lewicy z Rybnika.

  16.09.2021 | 17:45

  Maciej Kopiec

  Rybnik

  

• Pogodomy se po ślonsku. Muterliczka kero przoła kożdy nacji

  język śląski

  Barbara Szmatloch

  Tak se myśla, że Ponboczek kozoł Ewie i Adamowi, coby zaludniali ziymia niy po to, żeby sie potym ludzie "prali" (bili), ale pomogali jedyn drugymu. Ino my sie w tym "blank" (całkiem) "potraciyli" (pogubili) i jak jes, kożdy widzi.

  03.09.2021 | 02:55

  Barbara Szmatloch

  godka

  

• Na Ślonsku godomy i bydymy godać. Żadne ustawy tego nie zmienią

  śląsko godka

  Józef Krzyk

  Nie ma sensu tracić czasu na walkę o uznanie ślonskiej godki za język regionalny. Ani obecna, ani żadna inna władza w Polsce na to się nie zgodzi. Ale nie jest w stanie zakazać Ślązakom godać. Chodzi tylko o to, by godać ciekawie i mądrze.

  28.07.2021 | 18:51

  godka

  język śląski

  

• Poseł Łukasz Kohut z Rybnika udowodnił Europie, że ślonska godka to odrębny język

  śląsko godka

  Dariusz Kortko

  Łukasz Kohut, poseł do Parlamentu Europejskiego z województwa śląskiego, wygłosił przemówienie w godce. Tłumacze z polskiego nie dali rady.

  28.07.2021 | 16:43

  godka

  język śląski

  Parlament Europejski

  

• Ponad pół miliona osób mówi każdego dnia po śląsku, ale Ślązaka państwo nie widzi

  śląsko godka

  Przemysław Jedlecki

  Historia walki Ślązaków o uznanie ich mowy za język regionalny to nie tylko pokaz siły coraz bardziej scentralizowanego państwa. To także prezentacja obłudy polityków od lewa do prawa.

  28.07.2021 | 07:45

  godka

  język śląski

  polityka